Wij hebben het geluk één van de grootste achtertuinen van Nederland te hebben. Maar liefst 38 km² groot. In zekere zin is het onze zijtuin omdat de tuin zich aan de rechterzijde van ons huis bevindt. In de jaren ’80 liep op een goede dag Henk Hofstede van The Nits een beetje te zwerven door onze tuin en kreeg toen de inspiratie voor In the Dutch Mountains, hun grootste hit. Ja wij laten ook andere toe in dit prachtige stukje natuur. Vroeger nog tegen betaling, maar al sinds lange tijd gewoon gratis.
We hebben hier in Nederland, op 3 bergjes in Limburg: de Vaalserberg (323m), de Eschberg (309m) en Vijlenerbos (301m), na geen bergen. Een verheffing van minimaal 300 meter boven het omringende landschap zou pas een berg genoemd mogen worden. Maar omdat alles relatief is en de wijde omgeving zo vlak is als een biljartlaken hebben we hier in de duinen toch ook ‘bergen’. De hoogte toppen hebben tenslotte bijna allemaal een naam eindigend op berg.
Net buiten de erfgrens bevindt zich het Kopje van Bloemendaal. Voor Hollandse begrippen best een aardige kuitenbijter. Op een fiets dan, want hardlopend stelt het niet zo veel voor. Dit onlangs, voor het uitzicht, kaalgeslagen duin is slechts 43 meter hoog. Nee, neem dan onze Brederodeberg. Deze berg, die ooit door Nicolaas Beets als De Blaauwe Trappen werd aangeduid torent met zijn 45 meter ruim boven het Kopje uit en kan aan de noordkant slechts beklommen worden door steile trappen. Dit is de hoogste top van Kennemerland (niet van Noord-Holland, want dat is de Schoorlse Nok van 57 meter). Op de top staat een bordje met de tekst ‘Uitzichtpunt’. Dat dit bordje er waarschijnlijk al lang staat is te zien aan de hoge bomen die er inmiddels omheen staan waardoor je hier helemaal geen uitzicht (in de zin van vergezicht) hebt. Op de afbeelding, een aquarel uit 1813 van P. Barbiers, is de blanke top te zien zoals die begin 19e eeuw was. Geen idee aan welke kant de trappen zich toen bevonden. 
Toentertijd was dit duin een populaire bedevaartplaats, een Haarlems Lourdes, waar ‘ene Pieternel’ werd aanbeden. Ook werd de top veel beklommen, via de trap van blauw geschilderde balken, voor het majestueuze uitzicht over de omliggende dorpen, Haarlem en het Wijkermeer. Sommigen willen graag dit uitzicht in ere herstellen. Als je dit niet ten koste wil laten gaan van de mooie oude bomen zou je hier een uitkijktoren kunnen bouwen. Nee, niet zo’n stenen geval zoals op het kopje maar een eenvoudige houten toren met ladders. Voor het tijdperk van de blauwe trappen stond er een bontgekleurd Chinees tempeltje op de top. Die heeft er slechts enkele jaren gestaan maar is wel vereeuwigd op een aquarel van J. Bulthuis in 1792. Leuk om te weten als je dit duin beklimt.
Dit is meteen ook de berg waar ik de meeste informatie over gevonden heb. Desondanks zijn er toch nog wat leuke wetenswaardigheden te vermelden over een aantal bekende andere duintoppen.
Hoewel Lichtbakkeet een vreemde naam lijkt voor een uitkijkpunt, blijkt hier ooit een houten bouwsel te hebben gestaan waar lichtbakken voor het vangen van wild werden opgeslagen. Je kunt vanaf hier het kruisbeeld bij de erebegraafplaats goed zien. Het kruis staat op het terrein van de erebegraafplaats en is officieel niet bereikbaar vanaf het nationaal park, maar de onofficiële paadjes er naar toe en het gemak waarmee je hier onder het hek door kunt, vormen hier geen echte belemmering.
De Starreberg ontleent zijn naam aan sterntjes of sterntjes, de vogels die er blijkbaar graag kwamen. Deze top is maar liefst via 4 paden te beklimmen en bij helder weer is de zee, inclusief windmolenpark, vanaf hier goed te zien, alsmede de nepboom/gsm-antenne, een doorn in het oog op vrijwel elk uitkijkpunt. De voet van dit duin verdwijnt aan één kant in de Oosterplas. Deze berg heeft geen trappen, wel een steil pad van mul zand dat zich bij uitstek leent voor heuveltraining. Gewoon heel rustig naar boven dribbelen en je komt zonder te hijgen boven. Doe je dat niet, dan hangt je tong halverwege al op je schoenen en kan je 1 van de bankjes uitkiezen om op uit te rusten. Naast dit pad zijn er nog 3 paden in andere richtingen, waarvan er één ‘het paadje van Kees’ schijnt te heten.
De Konijnenberg. Wat ik erover kon vinden: ‘Prominent duin waar konijnen voorkomen’. Waarschijnlijk werd er hier verwoed jacht gemaakt op deze beestjes. De vos die ik hier ooit zag had het vast ook op ze gemunt. Aan de zuidkant bevindt zich een trap met onregelmatige en vooral grote treden. Aan de westkant een pad. Een fijn uitkijkpunt met aan één kant een beschutting door bomen (het Konijnenbos) en aan de andere kant uitzicht op ’t Wed en de watertoren van Overveen.
De Hazenberg is een top van 27 meter in het zuidoostelijk deel van het duingebied. Vanaf hier heb je een mooi uitzicht op het Vogelmeer, Parnassia en de Bruid van Haarlem. Door zandverstuiving loopt dit duin zo’n 5 meter per jaar met de overheersende wind mee. Ze hebben er daardoor een aardige klus aan om steeds de hekken te verplaatsen.
De Koepelberg ligt aan de rand van het duingebied achter huis Duin en Kruidberg vlakbij de gelijknamige ingang. Deze berg dankt zijn naam aan de uitzichtkoepel die hier in de 18e en 19e eeuw stond. Nu rest alleen nog een bankje. Ook hier is het uitzicht verdwenen door de bomen.
Een mooie route waarin deze 6 uitkijkpunten zijn opgenomen is uitgestippeld door Marion Meesters. Een rondje van 18,5 kilometer. Deze route heb ik onlangs met mijn nieuwe 2e hands Garmin FR 305 nagelopen. Als het goed is volgt er t.z.t. een geüpdate parcours met nog 1 of meer uitkijkpunten extra.
Geef een reactie