Na er al jaren op te hebben gestemd ben ik in 2022 lid geworden van Partij voor de Dieren. Sindsdien deed ik sporadisch ook mee aan lokale acties die de campagnes ondersteunden. Het is een utopie om het met alle standpunten van een partij eens zijn, ik was het wel eens met de idealen en was blij met wat ze al allemaal voor elkaar hadden gekregen voor het verbeteren van dierenwelzijn.
Op een dag, ook in 2022, kwam Esther Ouwehand naar het Kweekcafé voor een lezing. Wat mij minder aansprak was het voor eigen gewin gebruiken van de zogenaamde oorsprong van SARS-CoV-2, het virus dat Covid-19 veroorzaakt. Dit zou een zoönose zijn, een virus dat van een dier naar een mens was overgesprongen op een voedselmarkt in Wuhan in China. Destijds (en nog steeds) las ik veel over Corona, voornamelijk buiten de kranten en de TV om, voornamelijk op Twitter (tegenwoordig X). Er waren geruchten dat het virus uit een lab (ook in Wuhan) was ontsnapt. Deze mogelijkheid werd door de media tot desinformatie of complot gebrandmerkt. Een zoönose moest het zijn. Dus in het Kweekcafé zou ik Esther daar graag een vraag over hebben gesteld, maar dat durfde ik helaas niet. Gelukkig stelde iemand anders deze vraag wel. Een bevredigend antwoord kwam er echter niet. In de jaren daarna leek de hypothese van een laboratoriumlek echter steeds waarschijnlijker en kwamen zelfs mainstream media met dit soort berichten naar buiten. De Duitse inlichtingendienst zou al in 2020 hebben geconcludeerd dat het 80 tot 90 procent waarschijnlijk is dat het virus uit een laboratorium in Wuhan is ontsnapt. Jan Bonte heeft er een trilogie over geschreven dat schijnt te lezen als een jongensboek.
Na corona volgde de oorlog in de Oekraïne. Ook hier lieten de sociale media opnieuw een genuanceerder verhaal zien dan kranten en tv, die niet per se betrouwbaar zijn – zoals onlangs bleek uit uitspraken van vicepremier Agema over NAVO-invloed op beleid en afspraken over nieuwsverspreiding tijdens corona. De oorlog kreeg een nieuwe wending bij het aantreden van Trump. Hij in één dag een wapenstilstand tussen de Oekraïne en Rusland regelen. Tot op heden is dat helaas niet gelukt. De VS stelt nu wel harde voorwaarden aan steun. Ze willen de steun terugbetaald krijgen in grondstoffen. De EU stelt die voorwaarden vooralsnog niet en blijft het land koste wat kost steunen. Er is onlangs een Europese deal gemaakt om 800 miljard extra aan defensie uit te geven. Van onze pensioenen, ons spaargeld en door minder geld te reserveren voor milieu en klimaat.
Ze zeggen dat het volk vredemoe is. Ik wist niet dat zoiets bestond. Maar als het zo is wordt het ons aangepraat: Rusland stopt niet bij de Oekraïne en er staat straks een Rus in je achtertuin. Dus onze defensie moet op orde zijn. Wij moeten sneuvelbereid zijn. Ik had het niet verwacht, maar Esther Ouwehand gaat daar vol in mee. Als je een partij bent voor dieren (en mensen en milieu) dan zijn die niet bepaald gebaat bij oorlog. Pink!, de jongerentak van de partij, maakt zich ook zorgen over de koers van de partij en zegt: “Vrede door wapens is als vleeseten voor dierenwelzijn”.
Maar er gloorde hoop. Marianne Thieme, medeoprichter en voormalig partijleider, stond enkele weken geleden in Trouw met een ingezonden stuk. Ze bekritiseert de partij voor haar steun aan defensie-uitbreiding en een Europees leger. Volgens haar is militarisering onnodig, schadelijk voor klimaat en sociale voorzieningen, en strijdig met de oorspronkelijke idealen van de partij: mededogen, duurzaamheid en vrede. Ze wijst op de enorme ecologische voetafdruk van legers en noemt de koerswijziging een vorm van “kiezersbedrog”, omdat de PvdD altijd tegen militaire avonturen en wapenuitgaven was. Thieme hoopt dat de partij terugkeert naar haar pacifistische principes en waarschuwt voor het verraad van haar eigen waarden.
Ik wil ook Ewald Engelen nog even noemen. Echtgenoot van Thieme, Nederlands hoogleraar financiële geografie, columnist, en publicist. Hij is een scherpe, kritische en onafhankelijke denker. Ik volg hem al tijden op X en hij is één van de weinigen die de toestand in de wereld vaak goed weet te duiden. In mijn optiek dan. Zijn invloed zal ongetwijfeld ook bij zijn echtgenote doorklinken. Toen ik dat artikel van Thieme onder ogen kreeg dacht ik: Heel goed. Dit brengt het gesprek op gang in de partij en misschien komt Esther tot inkeer.
Maar een week later bleek mijn hoop te zijn gebaseerd op drijfzand. Opnieuw in Trouw, verscheen een interview met Ouwehand. Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren (PvdD) verdedigt de koerswijziging van haar partij: meer investeren in defensie vanwege de dreiging van dictators als Poetin en de onbetrouwbaarheid van de VS onder Trump. Hoewel dit binnen de pacifistische partij op kritiek stuit (o.a. van jongeren en oprichter Marianne Thieme), vindt Ouwehand het een “noodzakelijk kwaad” om Europese zelfstandigheid te versterken. Ze benadrukt dat de PvdD blijft streven naar vrede, maar dat realpolitiek nu prioriteit heeft. Troepeninzet sluit ze niet principieel uit, maar het is nu geen optie. De partij wil afhankelijkheid van de VS verminderen.
Na het verschijnen van het artikel was ik hevig ontdaan. Ik begreep dat dit ook veel emoties losmaakte bij de leden. De Partij voor de Dieren (PvdD) heeft van oorsprong een sterke pacifistische inslag, die voortkomt uit haar kernwaarden: mededogen, duurzaamheid en anti-exploitatie (van zowel dieren als mensen). Voor zover ik een paar leden ken: die willen nog geen vlieg kwaad doen, houden vaak niet van vuurwerk, laat staan een bom gooien. Maar ja, ze kijken TV en lezen de krant (de oudjes). Een deel van de leden neemt de propaganda voor waar aan en dat is effectief: het kweken van oorlogshonger. Ik besloot dat gekissebis binnen de partij niet af te wachten omdat ik de kans klein acht dat Ouwehand keert in haar besluit. De leden die hier op tegen zijn, zijn waarschijnlijk in de minderheid en/of durven hun mond niet open te doen. Ik zegde mijn lidmaatschap op per onmiddellijke ingang en verliet de vrijwilligers appgroep van PvdD. Ik ben wel benieuwd en wacht de situatie met nieuwsgierigheid af, als buitenstaander.
De dag ervoor waren per post Peace Now-posters bezorgd en hing één van deze posters op ons raam. Mocht je ook zo’n poster willen? Ik heb er nog een paar liggen en hier kan je ze bestellen.
Geef een reactie